γονυ

    γόνυ

    γόνῠ

    γόνᾰτος, ион. γούνᾰτος, эп. тж. γουνός τό (эп. dat. тж. γουνί; pl.: nom. и acc. γόνατα, γούνατα и γοῦνα, gen. γονάτων, γουνάτων и γούνων, dat. γόνασι, γούνασι, γούνεσσι и γονάτεσσι)

    1) колено

    

(κάμηλος ἔχει τέσσερα γούνατα Her.; τὰ γόνατα κάμπτειν Hom., Arst.)

    ἑζόμενος ἐπὴ γοῦνα Hom. — опустившись на колени;

    ὀλίγον γ. γουνὸς ἀμείβων Hom. — медленно переставляя ноги;

    γούνατά τινος (ὑπο)λύειν, δαμνᾶν или βλάπτειν Hom. — сбивать с ног кого-л;

    ὑπολύεταί μοι τὰ γόνατα Arph. — у меня ноги подкашиваются;

    Ἀσία χθὼν ἐπὴ γ. κέκλιται Aesch. — повержена на колени Асийская земля;

    ἐς γ. τέν πόλιν βαλεῖν Her. — сокрушить государство;

    ἐν γούνασι θεῶν κεῖται Hom. — (это) в воле богов;

    как символ мольбы:

    γούνατά τινος ἱκάνειν и ἱκάνεσθαι, πρὸς γοῦνά τινος καθέζεσθαί (тж. λιτανεύειν, λίσσεσθαι или ἅψασθαί) τινα γούνων Hom., ἱκετεύειν πρὸς τῶν γονάτων Dem. — припадать с мольбой к чьим-л. коленам;

    γούνων или γοῦνα λαβεῖν и ἑλεῖν, χεῖρας βαλεῖν ἀμφὴ или περὴ γούνασί τινος Hom., τῶν γουνάτων λαβέσθαι Her. или γ. τινὸς ἀμπίσχειν χερί Eur. — с мольбой обнимать (чьи-л.) колени;

    γ. κνήμης ἔγγιον Arst. или ἀπωτέρω ἢ γ. κνάμα Theocr. погов. — колено ближе голени (ср. «своя рубашка ближе к телу»)

    2) бот. узел

    

(τὸ ξύλον ῥᾷον κατεάσσεται περὴ τὸ γ. Arst.)

    3) бот. колено, междоузлие

    

(καλάμου Her., Xen.)